Żydzi w okresie powygnaniowym stworzyli gatunek literacki zwany “apokaliptyką żydowską”. Zrodził się on z niespełnionych oczekiwań i nadziei związanych z odbudową Jerozolimy i odnowieniem Królestwa Izraela. Lud Boży żył z uczuciem, że ich historia się “nie udała”, obietnice, które dał im Bóg się nie spełniły. Aby znaleźć przyczynę tych niepowodzeń musieli wyjrzeć “za zasłonę”, czyli dostać objawienie.
Pisarze apokaliptyczni uaktywniali się w najcięższych okresach: niewoli iprześladowań. Dlatego apokalipsy pochodzą z okresu niewoli babilońskiej, dynastii Machabeuszy czy prześladowań chrześcijan pod zaborami rzymskimi.
Apokalipsy dawały wgląd w to co dzieje się “za zasłoną”, w rzeczy, które rzeczywiście decydowały o rozwoju wydarzeń na ziemi. Zdejmowało to z ludzi poczucie winy i dawało nadzieję, bo ostatecznie apokalipsy zapowiadały odnowienie narodu, nadejście Mesjasza i wieczne panowanie Ludu Bożego.
Objawienie zawsze dawane były przez pośrednika, którym zwykle był Anioł. Pisane były językiem symbolicznym, by ukryć przed światem rzeczywiste ich znaczenie, szczególnie wyraźnie jest to widoczne w Objawieniu Jana, gdzie Rzym nazwany jest Wielkim Babilonem, a cesarz Bestią. Apokalipsy pisane były także ku pokrzepieniu po stracie braci i sióstr w wierze, których nazywały męczennikami i pisały im lepszy los w niebie.
W Starym Testamencie apokalipsami są:
Iz 24–27; 33; 34–35
Jer 33,14–26
Ez 38–39
Joel 3:9–17
Za 12–14
Daniel 7–12
W Nowym Testamencie apokalipsami są:
Mat 24
Mat 25,31-46
Mk 13
2Tes 2
Księga Objawienia
