W marcu 1967 roku w Deir Alla (Jordania) w środkowej części doliny Jordanu, odkryto gipsowe inskrypcje (pierwotnie był to tynk w świątyni) zawierające imię: Bileam, syn Beora. Postać bardzo interesująca z punktu widzenia biblistyki, ponieważ to właśnie Balaam, syn Beora (Lb 22-24), pogański prorok przepowiedział, że z Judy wyjdzie Mesjasz, a jego pojawienie się obwieści Gwiazda. Nie jest to pierwszy poganin, który odgrywa dominującą rolę w dziejach Izraela, był także przecież Melchizedek, któremu Abraham złożył dziesięcinę, Jetro, teść Mojżesza, który składał ofiarę JHWH, Cyrus, Mesjasz, który „wyzwolił” Izraela, a także właśnie Balaam, postać która zapowiedziała Izraelowi Mesjasza.
Słowa Amosa, który był jednym spośród pasterzy z Tekoa: co widział w sprawie Izraela, za dni Ozjasza, króla Judy, i za dni Jeroboama, syna Joasza, króla Izraela, na dwa lata przed trzęsieniem ziemi. (Am 1,1),I będziecie uciekać na dolinę wśród moich gór, bo dolina gór sięgać będzie aż po Asal; a wy uciekać będziecie, jak uciekaliście w czasie trzęsienia ziemi za dni króla Judy, Ozjasza. Wtenczas nadciągnie Pan, mój Bóg, i z Nim wszyscy święci. (Za 14,4-5).
Amos działał w latach około 750-749 p.n.e. Zachariasz wspomniał o tym samym trzęsieniu ziemii ponad 200 lat później. Jeśli Bileam działał w okresie podboju Kanaanu (ok 1200 roku p.n.e.) dostajemy rozsądny czas, w którym proroctwa Bileama mogły zostać wypowiedziane > spisane > a następnie utrwalone na murach świątynnych.
|
Oto zrekonstruowana treść proroctwa Bileama w moim tłumaczeniu z angielskiego:
|
| Księga Nieszczęść Bileama, syna Beora. Był on boskim jasnowidzem. | |
| i.1 | |
| Teofania | |
| i.1 | Bogowie przyszli do niego nocą. |
| Oglądał wizję zgodną z wypowiedzią El. | |
| Powiedzieli do Bela, syna Beora: | |
| „Tak się stanie, nikt nie przeżyje, Nikt nie widział czegoś takiego co usłyszałeś!” |
|
| Balaam opowiada wizję swoim bliskim | |
| i.5 | Balaam wstał nazajutrz, |
| Przywołał przełożonych zgromadzenia, | |
| i.6 | I przez dwa dni nie jadł i gorzko płakał. |
| Potem jego bliscy przyszli do niego, | |
| i powiedzieli do Bileama, syna Beora, | |
| „Dlaczego pościsz, dlaczego płaczesz?” | |
| i.7 | Potem rzekł im: „Siądźcie, a powiem wam co mi powiedzieli bogowie Szaddaj, |
| I idźcie, zobaczyć dzieła boże!” |
| Balaam opisuje niebiańską wizję i jej skutki na ziemi | |
| i.7 | „Bogowie zebrali się razem; |
| i.8 | Bogowie Szaddaj stworzyli Radę, |
| I powiedzieli do bogini Szagar: | |
| ‚Zaszyj, zamknij niebo gęstą chmurą, | |
| Ciemność tam będzie, a nie blask; | |
| Mrok, a nie przejrzystość; | |
| i.9 | I zaszczepisz strach w gęstym mroku. |
| i nigdy już nie wydasz dźwięku!’ | |
| i.10 | I będzie tak, że żuraw znieważy orła, |
| A gniazdo sępów krzyknie w odpowiedzi. | |
| Bocian, młode sokoła i sowa | |
| i.11 | Pisklęta czapli, wróbel i grupa orłów; |
| Gołębie i ptaki i ptactwo na niebie. | |
| A pręt oprawi bydło; | |
| Gdzie są maciory, tam zbierze się reszta, | |
| Zające – jedzcie razem! | |
| Swobodnie się karmcie, zwierzęta z pola! | |
| I swobodnie pijcie, osły i hieny!” |
| Działanie Bileam by ocalić boginię i ziemię | |
| i.12 | Wysłuchajcie napomnienia, przeciwnicy Szagara i Isztara! |
| … wyszkolonego jasnowidza. | |
| Do wyszkolonego janowidza cię zaprowadzą, i do wyroczni; | |
| i.14 | Do wonności mirry i do kapłanki. |
| Która pokrywa swe ciało olejkiem, | |
| I naciera się oliwą z oliwek. | |
| Do tego co niesie ofiarę w rogu; | |
| i.14 | Jasnowidz za jasnowidzem, i jeszcze kolejny. |
| Aż jeden jasnowidz się odłączył, | |
| Napastnicy odłączyli się … |
| Napomnienia są strzeżone; Wrodzy bogowie są pokonani, bogini uratowana, a ziemia ocalona | |
| i.15 | Usłyszeli zaklęcia z oddali |
| … | |
| Potem nastała choroba | |
| i.16 | I wszyscy oglądaliśmy akty rozpaczy. |
| Szagar i Isztar nie … | |
| i.17 | Prosiak przepędził geparda |
| A … wypędził młodego … | |
| … podwójne ofiary | |
| I ujrzał … |
Czy nie chodzi tu o Belę syna Beora, który był pierwszym królem Edomu, znanym nam z Księgi Rodzaju 36?
Księga Jaszera mówi nam że Bela był synem Beora, a Beor synem Labana który był bratem Rebeki i teściem Jakuba / Izraela.
Pozdrawiam
George